Veel vogelhouders hebben een misvatting omtrent het houden van lori’s. Er is aan hun veelal verteld dat deze kleurrijke en vermakelijke vogels een probleem zijn om te verzorgen en de boel aardig kunnen vervuilen. Het is waar dat de vloeibare ontlasting meer vuil veroorzaakt dan de ontlasting van een zaadeter, maar als een volière is geconstrueerd om daarin lori’s te houden kunnen de vuilproblemen geminimaliseerd worden. Meestal worden lori’s in volières ondergebracht die gebouwd zijn om andere parkietachtigen in onder te brengen. Dit kan goed gaan en tevens succesvol zijn maar ook zeer teleurstellend werken.
Lori’s kunnen verdeeld worden in twee categorieën. De eerste groep zijn o.a. de Lori’s van de Blauwe bergen, Trichoglossus h moluccanus, en de groenneklori, Trichoglossus h haematodus, die in een kolonie gehouden en gekweekt kunnen worden en zelfs (in grote accommodaties zoals in dierentuinen) samen met andere vogels en dieren. De tweede groep zijn o.a. de rode lori, Eos bornea, de zwartkap lori, Lorius lory, en de groenstaart lori, lorius chlorocercus, die onder normale omstandigheden nooit samen of met andere vogelsoorten in hetzelfde verblijf gehouden kunnen worden.
Ik zeg nadrukkelijk onder normale omstandigheden want enkele van de lezers zullen de grote “waterfall” volière in het Jorong Birdpark in Singapore kennen. Dit is één van de grootste volières ter wereld waarin tevens de hoogste, door de mens vervaardigde, waterval te bewonderen is. Hier zijn ongeveer 8 verschillende lorisoorten onder semi-natuurlijke omstandigheden gehuisvest. Voor de meer onoplettende bezoeker zal dit een verkeerd beeld weergeven dat lori’s ongestraft samen gehouden kunnen worden.
Dit is echter niet waar. Lori’s kunnen dodelijk agressief zijn en dan overdrijf ik niet. Een paar kan voor hun plezier andere vogels achterna jagen en eventueel proberen te doden en dit geldt zeker voor de soorten uit het geslacht Lorius. Het is misschien moeilijk voor te stellen maar helaas waar. In Engeland hebben Raymond Sawyer en Ruth Ezra een van de grootse privé collecties exotische vogels die zijn ondergebracht in volières met een oppervlakte van een gemiddelde (Engelse) achtertuin. In één van deze volières was een paar roodflank lori’s, Charmosyna placentis, ondergebracht die systematisch de andere vogels belaagden en van kant maakten, zelfs vogels met de omvang van gaaien en touraco’s. De doodsoorzaak bleef lange tijd onduidelijk totdat ze op heterdaad betrapt werden bij het doden van een gaai die tien keer groter was dan zij zelf. In Europa en de Verenigde Staten worden lori’s normaal gesproken niet in gemixte collecties gehouden.
In middelgrote tot grote volières zijn kleine lori’s niet moeilijker te verzorgen dan andere vogelsoorten. Het is de grotere hoeveelheid aan vloeibare uitwerpselen van de grote soorten die een doeltreffend gebouwd onderkomen vereisen. Vergeet hierbij houten constructies. Het meest ideale materiaal is aluminium. Het is eenvoudig schoon te houden o.a. door het met een tuinslang af te spuiten of door gebruik te maken van een hogedruk spuit. Het is bijna onverwoestbaar materiaal en zal vele malen langer mee gaan als hout.
Het volgende aandachtspunt is de volièrevloer. Een bodem van zand is geen optie. Deze zijn onhygiënisch en geven knaagdieren zoals muizen en ratten vrije toegang. De grotere lori soorten, speciaal de Lori’s van de Blauwe bergen, zullen in de bodem gaan graven en mogelijk ontsnappen. Tevens is het niet ondenkbaar dat ze in deze ongeschikte omgeving hun nest gaan maken. Het brengt dus een hoog risico met zich mee, zeker als er knaagdieren in kunnen komen, die ziekten verspreiden.
Iedereen met een grotere collectie lori’s zal moeten overwegen om een betonnen vloer te maken ongeacht of de vogels die vloer kunnen bereiken of dat het hangkooien zijn. De vloer zal voorzien moeten zijn van een afvoergoot die op zijn beurt uit komt in een put. Schoonmaken met water wordt dan een stuk makkelijker. Tevens zou een sprinkler installatie gemonteerd kunnen worden. Lori’s houden van baden en zullen het erg op prijs stellen als tijdens warm weer de sprinkler installatie word aangezet. Het baden helpt de vogels om hun verenkleed in goede conditie te houden.
Eén van de beste accommodaties die ik gezien heb was die van Luch Luzzatto in Zuid Afrika. Alle volières zijn vervaardigt uit aluminium. De vloeren zijn uit beton waarin een afvoersysteem is verwerkt. Een voerruimte of voerkooi steekt aan de bovenkant van de volière naar buiten en hangt boven het ganggedeelte. De uitwerpselen vallen nu niet in de volière maar komen in de voergang terecht waar ze eenvoudig weggespoeld kunnen worden.
Het alternatief voor een massief betonnen vloer is een zand of turflaag die is afgedekt met een laag kiezels of gravel. Onder de zandlaag is een stuk gaas ingegraven om te voorkomen dat muizen e.d. in de grond gaan zitten. In gedeeltes van de volière zal gras gaan groeien tussen het grind. Het gras en het grind geven de vogels afleiding.
Afgelopen jaar (2001) heeft een paar iris lori’s, Trichoglossus i iris, een zonnebloempit laten vallen in mijn volière. Het is uitgegroeid tot een enorme plant met een stam van 6 cm doorsnede. Hij werd zo groot dat ongeveer 1/3 deel van de volière begroeid was. De lori’s brachten veel tijd door in de plant waarbij ze tussen de bladeren speelden. Hij bleef maanden in leven en transformeerden de gehele volière. Ons klimaat is normaal te nat om goede zaden te laten vormen. De zaden gaan snel schimmelen en ik heb de bloem verwijderd toen zich zaad ging vormen.
Dit jaar heb ik zonnepitten en saffloerpitten geweekt in water en over de volière bodem uitgezaaid. De zonnebloemen groeiden uit tot grote planten maar de saffloer werd niet hoger als 40 cm. Saffloerbloemen kunnen zowel paars als wit bloeien en in de volière maakte dit een aangename kleurrijke indruk. Ik kan mensen met een soortgelijke bodem aanraden dit ook eens te doen.
In een volière voor Stella’s, Charmosyna p goliathina, is het een verspilling van tijd om daarin zaden te strooien. Hierin overleeft zelf een grasspriet nog niet. Ze verwijderen ieder groen sprietje direct nadat het tevoorschijn komt. Ik maakt van beide opties, massief beton en turf afgedekt met grind, gebruik. De samenstelling van de ondergrond bepaald hoe goed het water afgevoerd wordt. Bij een normale ondergrond zal dit geen problemen opleveren.
De volières waarin ik een grind bodem heb zijn 4,5 meter lang. Iedere 3 tot 4 weken worden ze schoon gespoten met een hogedruk spuit. Dit kan omdat de vogels in het binnenverblijf, waar een beton bodem met afvoer in zit, worden gevoerd. De kooien staan op zwenkwieltjes en er worden oude kranten op de grond gelegd onder de kooi. De kranten onder het meest gebruikte deel van de kooi worden dagelijks verschoond. Bij goede weersomstandigheden verblijven de vogels veel buiten waardoor de vervuiling binnen erg mee valt. De meeste lori’s houden echter niet van extreem veel zonlicht en zullen tijdens de felste zonuren binnen verblijven waar het zonlicht gedempt door komt. Omdat ik een niet al te grote collectie heb kan ik al mijn vogels tijdens de nacht binnen opsluiten. Ze zijn dan beschermt tegen weersinvloeden tijdens de nachtelijke uren en tevens beschermd tegen nachtelijke rovers. Een goede hygiëne is uiterst belangrijk. Evenals de bescherming tegen de elementen.
Door Rosemary Low, Engeland.